Văn hóa công vụ được hiểu là một hệ thống các giá trị tinh thần và vật chất gồm trang phục, lễ phục, văn hóa giao tiếp, ứng xử, thái độ, trách nhiệm, chất lượng làm việc; bài trí công sở và xây dựng môi trường công sở,... được hình thành trong quá trình xây dựng, phát triển công vụ, có khả năng lưu truyền, ảnh hưởng tâm lý, hành vi của cán bộ, công chức, viên chức và được họ thừa nhận, tuân thủ, phát huy trong hoạt động thực thi nhiệm vụ, công vụ trong và ngoài công sở.

Ngay từ những ngày đầu tiên thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa non trẻ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặt vấn đề: Cán bộ là công bộc của dân, chính quyền là để phục vụ nhân dân. Trong những năm qua, nỗ lực cải cách hành chính, thiết lập một nền dịch vụ hành chính công, hình thành một đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thực thi công vụ đạt chuẩn mực công vụ đã được triển khai bằng nhiều biện pháp quyết liệt. Thông qua những chính sách pháp luật, Nhà nước ta đã chú trọng việc xây dựng, bồi dưỡng đạo đức công vụ, biểu hiện tập trung ở đạo đức công chức, hướng đến mục đích cao nhất của nền công vụ là phục vụ nhân dân.

Tại Hà Tĩnh, các cấp chính quyền luôn xác định tầm quan trọng của vấn đề văn hóa công vụ và việc ban hành các quy định về văn hóa công vụ được coi là cơ sở quan trọng để hình thành phong cách ứng xử, lề lối làm việc chuẩn mực của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tỉnh nhà. Vừa qua, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 20/2019/QĐ-UBND về việc ban hành Quy chế văn hóa công vụ tại các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh. Theo đó cán bộ, công chức, viên chức cần phải:

Thứ nhất, về tinh thần, thái độ làm việc của cán bộ, công chức, viên chức: Cán bộ, công chức, viên chức phải trung thành với Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ danh dự Tổ quốc, lợi ích quốc gia, dân tộc và uy tín cơ quan; tôn trọng và tận tụy phục vụ Nhân dân.

Khi thực hiện nhiệm vụ, công vụ, cán bộ, công chức, viên chức phải ý thức rõ về chức trách, bổn phận của bản thân, bao gồm:Phải sẵn sàng nhận và nỗ lực hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được phân công; không kén chọn vị trí công tác, chọn việc dễ, bỏ việc khó. Tâm huyết, tận tụy, gương mẫu làm tròn chức trách, nhiệm vụ được giao; không vướng vào “tư duy nhiệm kỳ”; Phải có ý thức tổ chức kỷ luật; sử dụng có hiệu quả thời giờ làm việc, chủ động phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ, công vụ; tránh hiện tượng trung bình chủ nghĩa, làm việc qua loa, đại khái, kém hiệu quả;không làm việc riêng, không giao dịch mua bán tại công sở và trên mạng trong giờ làm việc hành chính; Giải quyết yêu cầu, công việc của người dân, đại diện tổ chức đúng quy định, quy trình; Cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo không lợi dụng vị trí công tác đểbổ nhiệm người thân quen; chủ động xin thôi giữ chức vụ khi nhận thấy bản thân còn hạn chế về năng lực và uy tín; Chấp hành nghiêm các quy định về việc phải làm và không được làm khi thi hành nhiệm vụ, công vụ theo quy định của Luật Cán bộ, công chức năm 2008, Luật Viên chức năm 2010 và pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức; Chấp hành nghiêm nội quy, quy chế làm việc và các quy chế nội bộ của cơ quan, đơn vị.

Thứ hai, về chuẩn mực giao tiếp, ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức:

Đối với cấp trên, phải tuân thủ thứ bậc hành chính, phục tùng sự chỉ đạo, điều hành, phân công công việc của cấp trên; không trốn tránh, thoái thác nhiệm vụ; không nịnh bợ lấy lòng vì động cơ không trong sáng; tôn trọng và thực hiện nghiêm chế độ báo cáo công việc với cấp trên.

Đối với cấp dưới:Phân công nhiệm vụ cho cán bộ, công chức, viên chức cấp dưới rõ ràng; Gương mẫu trong lối sống, giao tiếp, ứng xử, chấp hành kỷ cương hành chính và nội quy, các quy chế nội bộ; giữ gìn đoàn kết nội bộ trong cơ quan, đơn vị; Đối xử dân chủ, bình đẳng đối với cấp dưới; không được duy ý chí, áp đặt, bảo thủ; phải tôn trọng, lắng nghe ý kiến của cấp dưới. Tạo điều kiện để cấp dưới hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; Phát huy dân chủ, tạo điều kiện trong học tập, nâng cao trình độ, phát huy sáng kiến của cán bộ, công chức, viên chức. Bảo vệ danh dự, quyền và lợi ích hợp pháp của cán bộ, công chức, viên chức thuộc quyền quản lý; Công tâm, khách quan trong sử dụng, đánh giá cán bộ, công chức, viên chứcthuộc quyền quản lý. 

Đối với đồng nghiệp:Có thái độ tôn trọng, tinh thần hợp tác, tương trợ trong thực hiện nhiệm vụ, công vụ; bảo vệ danh dự uy tín của đồng nghiệp; xây dựng mối quan hệ đồng nghiệp lành mạnh, trong sáng, có lý, có tình.

Đối với người dân: Tại cơ quan làm việc phải giải quyết yêu cầu, công việc của người dân đúng quy định, quy trình.Không được gây khó khăn, phiền hà, vòi vĩnh, kéo dài thời gian xử lý công việc của cơ quan, tổ chức và người dân; không thờ ơ, vô cảm, thiếu trách nhiệm trước những khó khăn, bức xúc của người dân; không nhận tiền, tài sản, lợi ích bất hợp pháp từ phía các cơ quan, doanh nghiệp và người dân dưới mọi hình thức; đấu tranh, ngăn chặn tệ “tham những vặt”; tôn trọng, lắng nghe người dân; Thực hiện “4 xin”: xin chào, xin lỗi, xin cảm ơn, xin phép; “4 luôn”: luôn mỉm cười, luôn nhẹ nhàng, luôn lắng nghe, luôn giúp đỡ.

Còn tại khu dân cư và nơi công cộng thì phải gương mẫu thực hiện, tuyên truyền, vận động gia đình, người thân, người dân tham gia thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và hương ước, quy ước đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; thực hiện các nội quy, quy tắc công cộng;

Cán bộ, công chức, viên chức cần lưu ý ngôn ngữ giao tiếp phải chuẩn mực, rõ ràng, mạch lạc; thái độ, tác phong phải văn minh, lịch sự. Khi giao tiếp qua điện thoại, cán bộ, công chức, viên chức phải xưng tên, chức vụ, cơ quan, đơn vị nơi công tác; trao đổi ngắn gọn, tập trung vào nội dung công việc; điều chỉnh âm lượng giọng nói của mình vừa đủ nghe, tránh ảnh hưởng đến công việc của người xung quanh.

Thứ ba, chuẩn mực về đạo đức, lối sống của cán bộ, công chức, viên chức: Cán bộ, công chức, viên chức phải không ngừng học tậpnâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ; tu dưỡng, rèn luyện về đạo đức, lối sống. Thực hiện cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; trung thực, giản dị, thẳng thắn, chân thành; không có biểu hiện cơ hội, sống ích kỷ, ganh ghét, đố kỵ; không được sa vào các tệ nạn xã hội, tệ “tham nhũng vặt”; không được sử dụng đồ uống có cồn trong thời gian làm việc và giờ nghỉ trưa; hút thuốc lá, thuốc làođúng nơi quy định; phải tuân thủ kỷ luật phát ngôn,chấp hành nghiêm Luật An ninh mạng; phải tuân thủ chuẩn mực đạo đức gia đình và xã hội, thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc; không mê tín dị đoan và có những hành vi phản cảm khi tham gia lễ hội.

Thứ tư, về trang phục của cán bộ, công chức, viên chức: Khi thực hiện nhiệm vụ, cán bộ, công chức, viên chức phải mặc trang phục lịch sự, đầu tóc gọn gàng; đi giày hoặc dép có quai hậu, phù hợp với thời tiết, tính chất công việc. Riêng đối với những ngành có quy định riêng về mặc đồng phục thì thực hiện theo quy định của ngành. Và cán bộ, công chức, viên chức làm việc tại các Trung tâm Phục vụ Hành chính công tỉnh, Trung tâm Hành chính công cấp huyện, Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả cấp xã phải mặc đồng phục khi thực hiện nhiệm vụ, công vụ. Ngoài ra, cán bộ, công chức, viên chức phải đeo thẻ khi thực hiện nhiệm vụ, công vụ.

Việc thực hiện nghiêm túc các quy định nêu trên sẽ góp phần hình thành phong cách ứng xử, lề lối làm việc chuẩn mực của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; đảm bảo tính chuyên nghiệp, trách nhiệm, năng động, minh bạch, hiệu quả trong hoạt động thực thi nhiệm vụ, công vụ; đáp ứng nhu cầu phục vụ Nhân dân, xã hội. Đây chính là yếu tố quan trọng góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh./.